Thu hồi đất là việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai. Theo quy định của Luật đất đai hiện hành, Nhà nước quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:
- Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
- Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai;
- Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.
Với kinh nghiệm nhiều năm trực tiếp tư vấn và tham gia tố tụng các vụ án hành chính, vụ án dân sự có liên quan đến thu hồi đất, bồi thường khi thu hồi đất và giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái đinh cư… các luật sư của Tuvanluatviet.com.vnnhận thấy các cơ quan có thẩm quyền khi tiến hành thu hồi đất và bồi thường khi thu hồi đất thường có những vi phạm phổ biến sau đây:
1. Vi phạm trình tự, thủ tục thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai:
Không thông báo trước cho người có đất bị thu hồi theo quy định Điều 67 Luật Đất đai năm 2013;
Không công khai phương án đền bù, tái định cư;
Không lập phương án bồi thường, tổ chức họp lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư là vi phạm Luật đất đai 2013.
2. Việc thu hồi đất
Việc không đúng đối tượng thu hồi, không đúng với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất chi tiếtđđược xét duyệt; không thuộc trường hợp thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai.
3. Trái thẩm quyền thu hồi đất
Nhiều trường hợp cơ quan thu hồi đất không có thẩm quyền thu hồi đất nhưng vẫn ban hành các quyết định thu hồi đất là trái với quy định của pháp luật đất đai.
4. Sai lệch hồ sơ, vị trí đất thu hồi trên thực địa
Việc xác định đúng loại đất, vị trí đất bị thu hồi có ý nghĩa quan trọng, quyết định đến việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư.
5. Trong quá trình thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất, việc kiểm đếm cây cối, hoa màu, vật kiến trúc không đầy đủ, áp dụng thiếu chính sách hỗ trợ khi thu hồi đất nông nghiệp.
